KOSOVA RIFILLON EKSPORTET E BORONICAVE DHE MJEDRAVE NË EVROPË

Speeches Shim

E hënë, 10 gusht, 2020
Frutat MadeinKosovo
Programi i USAIDit për Zhvillim Bujqësor dhe Mundësitë Rurale (TetraTech)

Frutat e imëta të Kosovës kanë shënuar një sezon të shkëlqyeshëm në vitin 2020.  Boronicat e Kosovës po dominojnë me çmime të mira në Evropë për shkak të vendndodhjes strategjike të prodhuesve të Kosovës dhe aftësisë për të kultivuar frutat e imëta më herët se furnizuesit e tjerë evropianë. Në popullaritetin e frutave të imëta të Kosovës ka kontribuar edhe ulja e disponueshmërisë së frutave të imëta të ngrira, duke çuar në një kërkesë të shtuar për mjedra të freskëta. Ndihma dhe mbështetja e USAID-it për fermerët e Kosovës i ka pozicionuar ata që të shfrytëzojnë këto mundësi në tregun evropian. 

Lugina e Dukagjinit, një rajon në Kosovën perëndimore që ka një klimë unike për shkak të vendndodhjes së saj gjeografike, është fokusi kryesor për prodhimin e boronicave të Kosovës. Klima e këtij rajoni lejon prodhimin dhe shitjen e varieteteve të boronicës në një kohë kur ka më pak konkurrentë në tregun global. Luhatjet e forta të çmimeve sezonale karakterizojnë tregun e boronicës në Evropë si zhvendosje të furnizimit nga hemisfera jugore në hemisferën veriore. Me ardhjen në treg pas mbylljes së dritareve të furnizimit maroken dhe argjentinas, si dhe para vjeljes në sasi të mëdha nga Polonia, boronicat e freskëta të Kosovës mund të arrijnë një çmim  prej 6 € për kilogram në tregun evropian, siç është rasti këtë vit. 

Ashtu si boronica, mjedrat e Kosovës janë të prira për të marrë çmime të shkëlqyera në vitin 2020.  Ndërsa fermerët e mjedrës në të gjithë Evropën po zvogëlonin prodhimin e tyre kur çmimet ranë në vitin 2017 dhe 2018, fermerët e mjedrave të Kosovës po ruanin, dhe shpesh po zgjeronin, prodhimin e tyre me mbështetje nga USAID. Çmimi fillestar sezonal për mjedrat në vitin 2020 është tashmë 23 përqind më i lartë se ai i vitit të kaluar. Kthimi në çmime fitimprurëse po inkurajon fermerët e vegjël të Kosovës të mbesin me kulturën e mjedrës dhe të kuptojnë më shumë trendet tregtare bujqësore.

Me mbështetjen e USAID-it, fermerët kosovarë të frutave të imëta kanë krijuar lidhje me shpërndarësit dhe kanë identifikuar tregje fitimprurëse për produktet e tyre.  Për më tepër, USAID-i mbështeti fermerët që prodhimi i tyre i boronicës dhe mjedrës të jetë i certifikuar me GLOBAL G.A.P., standardin botëror mbi praktikat e mira bujqësore. Koha strategjike e prodhimit të frutave të imëta të Kosovës së bashku me lidhjet e vendosura me rrjetet e mëdha për paketim dhe shpërndarje në supermarkete siguron që furnizimi i besueshëm i Kosovës tani me produkte të cilësisë së lartë dhe të certifikuara do të vazhdojë të sigurojë një mundësi të qëndrueshme dhe fitimprurëse për fermerët në Kosovë.