• សូមគោព ឯកឧត្តមវេជ្ជបណ្ឌិត សែន​ សុវណ្ណ  អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋាន​សុខភាពសត្វ និងផលិតកម្មសត្វនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រម៉ាញ់ និងនេសាទ
• សូមគោរព លោក​ លី សុវណ្ណ ប្រធាននាយកដ្ឋាន​ប្រយុត្ធនឹងជម្ងឺឆ្លងនៃក្រសួង​សុខាភិបាល
• ភ្ញៀវកិត្តិយសទាំងអស់ជាទីគោរព!

តាំងនាមទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID) ខ្ញុំរីករាយ​សូម​​  ​ស្វា​គមន៍ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី និងភ្ញៀវកិត្តិយសទាំងអស់មកកាន់សិក្ខា​សាលា​​ពិនិត្យលទ្ធផលការវាស់ស្ទង់សមត្ថភាពយល់ដឹង ស្តីពីសុខភាពតែមួយនៅប្រទេស​កម្ពុជា។ នេះគឺ​ជាលើកទីពីរនៃការជួបជុំគ្នារវាងដៃគូគន្លឹះ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងឡាយនៃគម្រោងសុខភាពតែមួយ​នៅ​កម្ពុជា ដោយមានការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុពីទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកូរ៉េ (KOICA)។ គម្រោងនេះជាវេទិកាសម្រាប់ស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាល វិទ្យាស្ថានអប់រំ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធដ៏ទៃទៀតបាន​ជួបជុំក្នា និងធ្វបើការរួមគ្នាដើម្បីឈានទៅសម្រេចបាននូវគោលដៅរួមមួយ។ គោលដៅនោះ​ គឺដើម្បី​កសាងនូវធនធានផ្នែកសុខាភិបាលប្រកបដោយជំនាញនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលអាចឆ្លើយតប​យ៉ាង​មានប្រសិទ្ធភាពចំពោះការគំរាមកំហែងនៃជម្ងឺឆ្លងដែលអាចកើតមានទៅលើមនុស្ស សត្វ​ចិញ្ចឹម និងសត្វព្រៃ។

មធ្យោបាយមួយដែលទីភ្នាក់ងារជំនួយអាមេរិកបានជួយពង្រឹងដល់ធនធានសុខាភិបាលនៅ ក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិក និងនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ គឺគាំទ្រដល់ការបង្កើត និងកសាងនូវបណ្តាញសកលវិទ្យាល័យ​ដែល​​បានប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រសុខាភាពតែ​មួយ “One Health”។ គោលដៅនេះសម្រេចបានដោយការ​ចូល​​រួម​បំពេញការងារជាក្រុមពី​គ្រប់ផ្នែក ដើម្បីត្រៀមរៀបចំធនធាននាពេលបច្ចុប្បន្នសម្រាប់ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹងជម្ងឺឆ្លងនានាដែលនឹងកើតមាននាពេលអនាគត។

នៅប្រទេសកម្ពុជា កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនេះកំពុងតែចាប់ផ្តើមនៅឡើយ។ ការណែនាំនូវ​វិធីសាស្ត្រ​ពហុវិស័យនេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដ៏ធំមួយដែលកំពុងតែដឹកនាំដោយរាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា។ វិធីសាស្ត្រនេះ គឺដើម្បីពង្រឹងនូវវិស័យគន្លឹះនានា និងដើម្បីសម្រេចបាននូវស្តង់ដាអន្តរជាតិ​សម្រាប់សុខភាពមនុស្ស និងសត្វ ព្រមទាំងធានាថាប្រទេសកម្ពុជាមានសមត្ថភាពពហុវិស័យសំខាន់​ចាំបាច់ដើម្បីបង្ការ ស្វែងរក និងឆ្លើយតបយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពចំពោះការគម្រាមកំហែងនៃជម្ងឺឆ្លង​នានា។ ចំណុចនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា សម្រាប់តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និង​សម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក។ យើងចាំបាច់ត្រូវធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីធានាថា ការគំរាម​កំហែងនៃជម្ងឺ​ឆ្លង​ដែល​នឹងលេចចេញជារូបរាងត្រូវបានដោះស្រាយបានឆាប់រហ័ស និងត្រឹមត្រូវនៅគ្រប់ពេល​វេលា និង​ទីកន្លែង​ដែលវាអាចកើតមានក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។

ឆ្នាំនេះគម្រប់មួយរយឆ្នាំនៃជម្ងឺផ្តាសាយអេស៉្បាញរាតត្បាត គឺជាពេលវេលដែលរម្លឹកដល់យើង​ទាំង​អស់គ្នាអំពីគ្រោះថ្នាក់នៃជម្ងឺនេះ។ ទោះជាយ៉ាងណា យើងពុំចាំបាច់សម្លឹងត្រលប់ក្រោយឆ្ងាយពេក​នោះទេ។ រហូតមកដល់ឆ្នាំនេះ យើងសង្កេតឃើញមានជម្ងឺផ្តាសាយរាតត្បាតចំនួនប្រាំហើយដេលកើត​មានលើសត្វទា ឬសត្វស្លាបចិញ្ចឹងផ្សេងទៀតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ នៅពេលដែលយើងសង្កេត​ឃើញវីរុស​ទាំងនេះឆ្លងរាលដាលទៅលើសត្វទា ឬសត្វស្លាបដ៏ទៃទៀត យើត្រូវរម្លឹកខ្លួនឯងពីភាពងាយ​ស្រួលនៃការចម្លងវីរុសនេះទៅលើមនុស្ស។ ដូចយើងបានដឹងហើយថា សំនួរមិនមែនសួរថា “ប្រសិនបើ” ជម្ងឺរាតត្បាតមួយអាចកើតមានឡើងនាពេលអនាគតនោះទេ គឺត្រូវសួរថា “នៅពេលណា” ជម្ងឺនេះនឹង​កើត​ឡើង​ទៀត ហើយ “យើងត្រូវត្រៀមខ្លួនដោយរបៀបណា”។

ការកសាងធនធានសុខភាពតែមួយដ៏រឹងមាំមួយដេលអាចដោះស្រាយបញ្ហាសុខភាពបន្ទាន់ នានា និងដែលដឹងច្បាស់ពីការផ្សារភ្ជាប់រវាងសុខភាពមនុស្ស សត្វ និងបរិស្ថាន គឺជាចំណុចអាទិភាព។ វាមានភាពចាំបាច់ក្នុងការធានាថាប្រទេសមួយអាចឆ្លើយតបចំពោះការគំរាមកំហែងនានានៅពេល ដែលវាកើតមានឡើងនៅតាមបណ្តាប្រទេសក្បែរខាង។ ចំណុចចាប់ផ្តើមដើម្បីកសាងនូវធនធានបែប​នេះ​ គឺត្រូវកំណត់នូវតម្រូវការរបស់វា រៀបចំផែនការដើម្បីសម្រេចបាននូវតម្រូវការនោះ ហើយរៀបចំការ​ផ្លាស់ប្តូរជាគន្លឹះដើម្បីគាំទ្រដល់បរិស្ថានដែលអំណោយផលមួយ។ តាមមធ្យោបាយនេះ វិធីសាស្ត្រថ្មី​ៗ​អាចនឹងចាក់ឬសគល់ និងដំណើរការបាន។

នាអង្គសិក្ខាសាលាថ្ងៃនេះ យើងនឹងពិនិត្យមើលលើភាពជឿនលឿនកន្លងមក ដើម្បីឈានទៅ​កំណត់តម្រូវការធនធាន និងតម្រូវការនៃសកលវិទ្យាល័យ និងមហាវិទ្យាល័យសុខាភិបាលជា​គន្លឹះ​នានា ដើម្បីធ្វើការបណ្តុះបណ្តាលអ្នកជំនាញដូចដែលបានបង្ហាញដោយការស្ទង់មតិនាខេធ្នូ ២០១៧ និងខែមករា ២០១៨ឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើង។ អង្គសិក្ខាសាលានេះនឹងអនុញ្ញាតឲ្យយើងធ្វើសុពលកម្ម​នូវការរកឃើញនៃការវាស់ស្ទង់នេះ ហើយធានាថាយើកំពុងធ្វើផែនការត្រឹមត្រូវអំពីអ្វីដែល​ជាតម្រូវការ​ចាំបាច់សម្រាប់ពង្រឹងធនធានសុខភាពតែមួយនៅកម្ពុជាសម្រាប់ឆ្នាំតទៅមុខទៀត។ វាជាចំណុចមួយ​គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍នៃគម្រោងនេះពីព្រោះថាយើងនឹងចាប់ផ្តើមមើលឃើញនូវអ្វីដែលត្រូវធ្វើ និងឯកភាព​លើការគាំទ្រជាក់លាក់ចាំបាច់ដើម្បីអនុញ្ញាតអោយកម្ពុជាបណ្តុះបណ្តាលនូវធនធានសុខភាពតែមួយប្រកបដោយសមត្ថភាព។

ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណដល់ក្រុមការងារធនធានសុខភាពតែមួយ និងបណ្តាញសកលវិទ្យាល័យ​សុខភាពតែមួយនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍សម្រាប់ការគាំទ្រផ្នែកបច្ចេកទេសដល់គម្រោងនេះ អរគុណ​អង្គការ KOICA សម្រាប់កិច្ចគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុផងដែរ។ ខ្ញុំក៏សូមថ្លែងអំណរគុណចំពោះសកលវិទ្យា​ល័យជាដៃគូនានសម្រាប់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង និងការចូលរួមក្នុងការងារនេះ ហើយក៏សូមអរគុណចំពោះ​ក្រសួងសុខាភិបាល និងក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រម៉ាញ់ និងនេសាទផងដែរចំពោះការគាំទ្រ និងការចូលរួម​ក្នុងដំណើរការពង្រឹងធនធានសុខភាពតែមួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។

ខ្ញុំសូមជូនពរឲ្យអ្នកទាំងអស់គ្នាមានកិច្ចពិភាក្សាប្រកបដោយផ្លែផ្កា និងទន្ទឹងរង់ចាំស្តាប់នូវលទ្ធ​ផល​នៃ​កិច្ច​ពិភាក្សា​ផងដែរ។

សូមអរគុណ!